ต้นตีนเป็ด

ข้อมูลพฤกษศาสตร์

ชื่อวิทยาศาสตร์ Alstonia  Schoiaris  (B).Br.

ชื่อวงศ์  ARORYNACEAE

ชื่อสามัญ  Devil  Tree

ชื่อพื้นเมืองอื่นๆ ต้นตีนเป็ด      บะชา      ปูเล    หัสบัน

การกระจายในประเทศไทย   ทุกภาคของประเทศไทย

นิเวศวิทยา  ดินชุ่มชื้น

การขยายพันธุ์        เพาะเมล็ด  การปักชำ 

การใช้ประโยชน์  ให้ร่มเงา เป็นยารักษาโรค เช่น โรคบิด  แก้ไข้หวัด  หลอดลมอักเสบ  ยาสมานลำไส้

                                ยางรักษาแผลเปลื่อย

ประวัติพันธุ์ไม้ (การนำเข้ามาปลูกในประเทศไทย )  เป็นต้นไม้ประจำจังหวัด  สมุทรสงคราม

ลักษณะวิสัย  : ไม้ต้น

เรือนยอด ทรงพุ่ม : รูปไข่ 

ถิ่นอาศัย : พืชบก

ลำต้น : ลำต้นเหนือดิน  ตั้งตรงเองได้

เปลือกลำต้น : แตกเป็นสะเก็ด    สีน้ำตาล

ยาง : มี

ชนิดของใบ : ใบเดี่ยว    สีเขียว    ขนาดใบ กว้าง  3  ซ.ม.  ยาว  12 ซ.ม.

                        ลักษณะพิเศษของใบ  ระนาบเดียว  และเรียบยาว

การเรียงตัวของใบบนกิ่ง  :   สลับระนาบเดียว

รูปร่างแผ่นใบ : รูปรี 

ปลายใบ : แหลม

โคนใบ :   มน

ขอบใบ : เรียบ

ดอก : ดอกช่อ   ช่อชี่ร่มเชิงประกอบ

ตำแหน่งออกของดอก : ปลายใบ

กลีบเลี้ยง :  โคนเชื่อมติดกัน  ปลายแยกเป็น  4  แฉก    สีเขียว

กลีบดอก : โคนเชื่อมติดกัน  มี  5  กลีบ   สีขาว

เกสรเพศผู้ : จำนวนมากอัน  สีขาวอมเขียว

เกสรเพศเมีย : จำนวน  1 อัน  สีขาว

รังไข่ : รังไข่เหนือวงกลีบ

กลิ่น : กลิ่นฉุย

ผล :  ผลเดี่ยว 

ผลแห้ง : ฝักแบบถั่ว

สีของผล : ผลอ่อนสีเขียว  ผลแก่สีน้ำตาล 

รูปร่างผล : กลมรี 

ลักษณะพิเศษของผล : ผิวเกลี้ยง

เมล็ด : จำนวน 30-40 เมล็ด

สีของเมล็ด : สีเขียว

รูปร่างเมล็ด : แบน

ประโยชน์ของต้นพญาสัตบรรณ

1. พญาสัตบรรณเป็นพืชที่มีฤทธิ์ทางอัลลีโลพาที (Allelopathy) สารสกัดจากใบพญาสัตบรรณสามารถช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของต้นคะน้า ส่วนสารสกัดจากเปลือกของลำต้นก็จะช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของข้าวโพด ข้าว ถั่วเชียวผิวดำ ถั่วเขียวผิวมัน และคะน้าได้
2. เนื้อไม้สามารถนำไปทำทุ่นของแหและอวนได้ (ในบอร์เนียว)
3. เนื้อไม้หยาบ อ่อนแต่เหนียวสามารถใช้ทำหีบใส่ของ หีบศพ ทำโต๊ะ เก้าอี้ ฝักมีดของเล่นสำหรับเด็ก รองเท้าไม้ หรือไม้จิ้มฟันได้
4. เนื้อไม้ ใช้ทำฟืน หรือนำใช้ทำโครงสร้างส่วนต่างๆของบ้าน เช่น เสาบ้าน เป็นต้น
5. สารสกัดจากน้ำมันหอมระเหยของดอกพญาสัตบรรณ สามารถใช้ไล่ยุงได้
6. ต้นพญาสัตบรรณนอกจากจะปลูกไว้เพื่อให้ร่มเงา และยังเป็นไม้มงคลนาม ที่นิยมปลูกไว้ประจำบ้านเพื่อความเป็นสิริมงคลอีกด้วย
7. ต้นพญาสัตบรรณจัดเป็นไม้มงคลนาม ปลูกเพื่อความเป็นสิริมงคล เพราะคนโทยโบราณเชื่อว่าการปลูกต้นพญาสัตบรรณไว้ประจำบ้านจะทำให้มีเกียรติยศ จะทำให้ได้รับการยกย่องและการนับถือจากบุคคลทั่วไป ซึ่งความหมายของต้นก็มาจากคำว่าพญา ซึ่งมีความหมายว่า ผู้เป็นใหญ่ที่ควรยกย่องและเคารพนับถือ ส่วนคำว่า สัต ก็มีความหมายว่า สิ่งที่ดีงาม ความมีคุณธรรมนั่นเอง และตามความเชื่อจะนิยมปลูกต้นพญาสัตบรรณไว้ทางทิศเหนือและผู้ปลูกควรปลูกในวันเสาร์ แต่ถ้าอยากให้เป็นมงคลยิ่งขึ้นไปอีกผู้ปลูกควรเป็นผู้ใหญ่ที่เป็นที่เคารพนับถือหรือเป็นผู้ที่ประกอบคุณงามความดี ก็จะเป็นสิริมงคลมากยิ่งขึ้น

ที่มา   https://sites.google.com/site/cwk270755/phya-satbrrn

http://frynn.com/%E0%B8%9E%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%93/

 www.youtube.com/watch?v=zQ3m2uxUyOU

https://sites.google.com/site/smunphirchwnkhi/tn-tin-e

www.bloggang.com/viewdiary.php?id=goirish2011...03.